Phi Là Gì? Cách Đo Và Quy Đổi Kích Thước Phi

Cập nhật: 03/09/2025
Lượt xem: 88

Bạn đang băn khoăn phi là gì và cách đo, quy đổi kích thước chuẩn? Vật Tư Uy Vũ sẽ giải thích chi tiết để bạn dễ dàng áp dụng trong thực tế.

Phi là gì?

Phi là gì?

Phi là gì?

Khi tìm hiểu về các sản phẩm trong lĩnh vực cơ khí, xây dựng hay hệ thống cấp thoát nước, nhiều người thường nghe tới cụm từ “phi”. Vậy phi là gì? Trong kỹ thuật, “phi” được dùng để chỉ đường kính ngoài của các vật thể hình trụ tròn như ống nước, thép tròn, ống inox, dây cáp… Kích thước phi cho ta biết đường kính chuẩn của sản phẩm, từ đó lựa chọn được loại phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Hiểu đơn giản, phi biểu thị khoảng cách đo được từ một mép sang mép đối diện trên cùng một mặt cắt tròn và đơn vị đo mặc định là milimet (mm).

Ví dụ: Khi bạn mua một đoạn ống nước, nhân viên bán hàng có thể nói “ống phi 21”. Điều này nghĩa là ống có đường kính ngoài 21 mm. Nếu không nắm rõ khái niệm “phi”, rất dễ xảy ra nhầm lẫn khi chọn kích thước.

Trong đời sống, phi trở thành thói quen gọi tắt của nhiều người khi mua bán, lắp đặt thiết bị. Chỉ cần nhắc đến phi bao nhiêu, những người làm nghề cơ khí, điện nước đều hiểu ngay sản phẩm đang nói tới.

Vậy nên, hiểu đúng kích thước phi cần mua sẽ giúp bạn tránh sai sót, tiết kiệm thời gian cũng như chi phí trong công việc.

Ký hiệu của Phi là gì?

Phi là gì?

Ký hiệu quốc tế của Phi

Sau khi đã hiểu về khái niệm, điều quan trọng tiếp theo là nắm rõ ký hiệu của phi để có thể đọc hiểu các bản vẽ kỹ thuật, tài liệu cơ khí, cũng như dễ dàng trao đổi trong quá trình thi công hoặc mua bán. Trong tiêu chuẩn quốc tế, phi được biểu diễn bằng một ký hiệu hình tròn kèm theo một nét gạch chéo xuyên qua: Φ.

Ký hiệu Φ xuất hiện ngay trước con số, thể hiện đường kính ngoài của một vật thể hình trụ hoặc hình tròn. Ví dụ, khi bạn nhìn thấy ký hiệu Φ20, điều đó có nghĩa là vật thể đó (có thể là ống nước, thép tròn hay lỗ khoan) có đường kính ngoài bằng 20 mm. Đây chính là cách quy ước chung, giúp mọi người tránh nhầm lẫn khi trao đổi thông tin kỹ thuật.

Trong thực tế, một số chi tiết quan trọng về ký hiệu phi cần lưu ý như sau:

  • Trong bản vẽ kỹ thuật, ký hiệu phi luôn đứng trước con số, tuyệt đối không được đặt phía sau. Ví dụ đúng: Φ34; ví dụ sai: 34Φ.

  • Khi cần độ chính xác cao, người ta thường ghi kèm thêm số thập phân. Ví dụ: Φ21.3mm để chỉ rõ đường kính ngoài chính xác đến 1/10 milimet.

  • Trong giao tiếp hàng ngày, để đơn giản, thợ cơ khí hay người bán hàng thường nói tắt là “ống phi 21” thay vì phải diễn đạt đầy đủ “ống có đường kính ngoài 21 mm”.

Điều đặc biệt là ký hiệu Φ mang tính quốc tế và được công nhận rộng rãi trong nhiều ngành nghề: từ cơ khí chế tạo, xây dựng, điện nước cho tới lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Dù bạn ở Việt Nam, Nhật Bản, châu Âu hay Mỹ, khi nhìn thấy ký hiệu này, mọi kỹ sư hay thợ đều hiểu rằng đó chính là “đường kính ngoài”.

Chính vì vậy, hiểu rõ ký hiệu phi và kích thước phi sẽ giúp ích rất nhiều trong thực tế:

  • Khi đọc bản vẽ kỹ thuật, bạn sẽ không bị nhầm lẫn giữa bán kính, đường kính hay các thông số khác.

  • Khi mua vật tư tại cửa hàng, bạn có thể gọi đúng kích thước sản phẩm mà mình cần.

  • Trong quá trình lắp đặt, việc trao đổi giữa các đội nhóm hoặc giữa nhà thầu với chủ đầu tư trở nên chính xác và nhanh chóng hơn.

Có thể nói, ký hiệu Φ tuy đơn giản nhưng đóng vai trò quan trọng trong cả quá trình sản xuất và sử dụng. Nó là cầu nối để mọi người, từ kỹ sư thiết kế đến thợ thi công, từ nhà sản xuất đến khách hàng cuối cùng, đều hiểu đúng và thống nhất với nhau.

Cách đo phi của đường ống

Cách đo phi đường ống các loại

Cách đo phi đường ống các loại

Một trong những thắc mắc mà nhiều người hay gặp phải là: “Làm thế nào để biết ống nước mình đang dùng thuộc loại phi bao nhiêu?”. Thực tế, việc đo không hề phức tạp, nhưng nếu thao tác sai kỹ thuật, kết quả sẽ bị sai lệch, dẫn đến chọn nhầm kích thước khi mua hoặc thay thế.

Để xác định kích thước phi của một đoạn ống, bạn có thể áp dụng các cách sau:

1. Dùng thước cặp hoặc thước dây
Đây là cách chính xác và phổ biến nhất. Bạn chỉ cần đặt thước vuông góc với miệng ống, đo khoảng cách từ mép bên này sang mép đối diện. Con số đo được chính là đường kính ngoài – tức kích thước phi. Ví dụ, nếu kết quả là 27mm, nghĩa là bạn đang có một đoạn ống phi 27.

Dùng thước dây đo phi của đường ống

Dùng thước dây đo phi của đường ống

2. Khi không có thước cặp
Trong nhiều trường hợp ở gia đình, bạn không có sẵn thước chuyên dụng. Khi đó, có thể dùng một đoạn dây mềm quấn tròn quanh chu vi ống. Sau đó, đo chiều dài đoạn dây vừa quấn được. Lấy số đo này chia cho 3,14 (giá trị gần đúng của π) sẽ ra đường kính ngoài. Đây cũng chính là phi của ống. Ví dụ: chu vi ống đo được 66mm → 66 : 3,14 ≈ 21 mm, tức là ống phi 21.

3. Đo đường kính trong
Ngoài đường kính ngoài, đôi khi bạn còn cần biết đường kính trong để tính toán lưu lượng nước có thể chảy qua. Đo bằng cách đặt thước ngang phần lòng trong của ống. Tuy nhiên, trong thương mại và kỹ thuật, hầu hết người ta đều sử dụng đường kính ngoài (phi) để phân loại và gọi tên sản phẩm.

4. Một số lưu ý khi đo phi của đường ống

  • Hãy đo ở nhiều điểm khác nhau quanh miệng ống để tránh sai số do méo mó hoặc biến dạng.

  • Đảm bảo thước đặt vuông góc với ống, tránh đo chéo làm kết quả lớn hơn thực tế.

  • Nếu ống có lớp sơn hoặc gỉ sét, nên làm sạch trước khi đo để có độ chính xác cao hơn.

Việc hiểu và nắm rõ cách đo phi giúp bạn dễ dàng xác định loại ống trong thực tế, đặc biệt khi cần thay thế khớp nối, mua thêm ống mới hoặc kiểm tra hệ thống cấp thoát nước. Chỉ với vài thao tác đơn giản, bạn sẽ tiết kiệm được thời gian, chi phí và tránh được những nhầm lẫn không đáng có.

Bảng quy đổi phi sang mm, inch

Quy đổi Phi sang mm, inch

Quy đổi Phi sang mm, inch

Khi tìm hiểu về phi, nhiều người còn bối rối với các đơn vị đo. Thực tế, trên thị trường có hai hệ quy chuẩn phổ biến: hệ mét (mm, cm) và hệ inch (thường dùng trong ống nước). Do đó, cần có bảng quy đổi phi để tiện so sánh.

Dưới đây là bảng quy đổi phổ biến từ phi sang mm và inch:

Số Phi

Kích thước inch thông dụng

Kích thước mm thông dung

Φ6

≈ 1/4″

6 mm

Φ10

≈ 3/8″

10 mm

Φ13

≈ 1/2″

13 mm

Φ17

≈ 5/8″

17 mm

Φ21

≈ 3/4″

21 mm

Φ27

≈ 1″

27 mm

Φ34

≈ 1 1/4″

34 mm

Φ42

≈ 1 1/2″

42 mm

Φ49

≈ 2″

49 mm

Φ60

≈ 2 3/8″

60 mm

Φ90

≈ 3 1/2″

90 mm

Φ114

≈ 4 1/2″

114 mm

Tùy từng tiêu chuẩn sản xuất, đường kính trong có thể chênh lệch một vài mm, nhưng đường kính ngoài (phi) luôn là con số chuẩn dùng để nhận biết.

Bảng này cho thấy, chỉ cần nhớ phi bao nhiêu là bạn dễ dàng đối chiếu sang đơn vị inch hoặc mm để lựa chọn đúng thiết bị. Đây chính là lý do hiểu rõ kích thước phi mang ý nghĩa quan trọng.

Cách quy đổi 1 Phi sang cm

Quy đổi Phi sang cm

Quy đổi Phi sang cm

Một trong những thắc mắc phổ biến khi tìm hiểu phi, kích thước phi chính là: “1 phi bằng bao nhiêu cm?”. Nhiều người nhầm lẫn phi là một đơn vị đo lường độc lập, nhưng thực tế không phải vậy. Phi chỉ là ký hiệu quy ước để biểu thị đường kính ngoài của ống, thép hay bất kỳ vật tròn nào. Con số đứng sau ký hiệu Φ mới mang giá trị đo cụ thể.

Ví dụ, khi nói ống phi 21, con số 21 ở đây chính là đường kính ngoài của ống, đơn vị gốc là milimet (mm). Như vậy, ta có thể hiểu đơn giản:

  • 1 phi = 1 mm đường kính ngoài.

  • Để đổi sang cm, chỉ cần lấy số phi chia cho 10.

Công thức quy đổi: Số phi (mm) : 10 = Số cm

Ví dụ minh họa:

  • 10 phi = 10 mm = 1 cm

  • 21 phi = 21 mm = 2,1 cm

  • 34 phi = 34 mm = 3,4 cm

  • 60 phi = 60 mm = 6 cm

Việc quy đổi từ phi sang cm thực chất chỉ là một bước chuyển đổi đơn vị từ milimet sang centimet mà thôi. Chính vì vậy, nếu bạn nắm rõ cách đổi đơn vị đo lường cơ bản, việc xác định kích thước phi là gì sẽ trở nên rất dễ dàng.

Một lưu ý quan trọng là: trên thực tế, các sản phẩm ống nước hay phụ kiện kim loại có thể có độ dày thành ống khác nhau tùy theo nhà sản xuất. Do đó, mặc dù đường kính ngoài (phi) là chuẩn, nhưng đường kính trong có thể chênh lệch. Khi chọn mua, bạn nên xác định rõ mục đích sử dụng: cần đường kính ngoài để lắp khớp nối, hay cần đường kính trong để tính toán lưu lượng chất lỏng.

Nhờ cách quy đổi này, bạn có thể dễ dàng hình dung kích thước thật ngoài đời. Ví dụ, một đoạn thép phi 60 nghĩa là đường kính ngoài của nó 6cm – bằng kích thước miệng một chiếc ly uống nước. Cách liên hệ trực quan này sẽ giúp việc chọn sản phẩm trở nên đơn giản, hạn chế sai sót khi đặt mua hay lắp đặt.

Lời kết

Qua bài viết, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu từ khái niệm cơ bản phi là gì, ký hiệu phi, cách đo phi của ống nước cho tới bảng quy đổi chi tiết sang mm, inch, cm. Có thể thấy, phi không chỉ là một ký hiệu đơn thuần mà còn là công cụ giúp mọi người trong ngành cơ khí, xây dựng, điện nước giao tiếp dễ dàng, chính xác.

Hiểu đúng kích thước phi là gì sẽ giúp bạn lựa chọn sản phẩm chuẩn, tránh nhầm lẫn khi lắp đặt và tiết kiệm chi phí trong quá trình sử dụng. Nếu bạn đang cần mua ống nước, phụ kiện cơ khí, hay bất kỳ sản phẩm nào liên quan đến phi, hãy tham khảo dịch vụ và sản phẩm tại vattuuyvu.com để được tư vấn tận tình, chính xác, đảm bảo chất lượng

Bài viết cùng danh mục
0914 143 288
0914 143 288